معجزه و بشارت حضرت محمد (ص) در عهدین
درس اندیشه اسلامی دو/
جلسه شنبه 3 اردیبهشت
راه اثبات نبوت
1. وجود شواهد و قرائن بر صدق نبی
2. بشارت پیامبران پیشین
3. معجزه
الف) توضیح شواهد و قرائن مورد نیاز برای تصدیق راستگویی یک پیامبر
أ. ویژگیهای اخلاقی و نفسانی
ب. ویژگیهای محیط (مبارزه او با انحرافات و بداخلاقیها)
ج. پیروان حقیقی او
د. راهکارهای او در تبلیغ
ه. محتوای تعالیم
و. پایبندی به اصول اولیه اخلاقی و آموزههای دینی
ب) توضیح بشارت پیامبران پیشین
حضرت موسی و عیسی (علیهم السلام) به رسالت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) بشارت داده بودند.
قرآن کریم اشاره می کند که اهل کتاب حضرت محمد را می شناختند و منتظر رسالت او بودند.
(2) البقرة : 146 الَّذینَ آتَیناهُمُ الْکِتابَ یعْرِفُونَهُ کَما یعْرِفُونَ أَبْناءَهُمْ وَ إِنَّ فَریقاً مِنْهُمْ لَیکْتُمُونَ الْحَقَّ وَ هُمْ یعْلَمُون
و نیز از بشارت حضرت مسیح خبر میدهد که حتی نام پیامبر را نیز به اطرافیانش گفته بودند:
(61) الصف : 6 وَ إِذْ قالَ عیسَى ابْنُ مَرْیمَ یا بَنی إِسْرائیلَ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیکُمْ مُصَدِّقاً لِما بَینَ یدَی مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ یأْتی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جاءَهُمْ بِالْبَیناتِ قالُوا هذا سِحْرٌ مُبین[1]
توضیح: در عین حال هنوز در برخی از اناجیل آثاری موجود است. در انجیل برنابا سخن از «مسیا» بسیار به میان آمده است. «مسیا» ظاهراً ترجمهٔ واژه عبری «ماشیح» میباشد و شخصی از نسل اسماعیل، (محمد بن عبدالله یا مهدی) خواهد بود.
در این انجیل بشاراتی به «رسول الله» آمده است و از قول حضرت مسیح (ع) نقل میکند که فرمود: «آن وقت یسوع (عیسی) فرمود: وقتی که رسولالله بیاید، پس از نسل که خواهد بود؟ شاگردان جواب دادند: از داوود ...؛ (فرمود) تصدیق کنید مرا؛ زیرا به شما راستی میگویم به درستی که عهد بسته شده است با اسماعیل نه با اسحاق» و سپس افزود: «به راستی و درستی که من مسیا نیستم - انجیل برنابا باب ۴۲ آیهٔ ۵ ترجمهٔ سردار کابلی»
در این انجیل آمده است: شخص کاهنی از حضرت مسیح (ع) راجع به «مسیا» پرسید و ایشان پاسخ داد: و افزود: «نام مسیا عجیب است، زیرا که خدا وقتی روان او را آفرید و او را در نور آسمانی گذاشت، برای او نامی انتخاب کرد [انجیل برنابا - 16:97] خدا فرمود: صبر کن ای محمّد! زیرا میخواهم برای تو (و فقط برای تو) بهشت و جهان خلق کنم. و میخواهم به خاطر تو بسیاری از خلایق [گناهکار] را که ببخشم. حتی هر که نام تو را مبارک، مبارک میکنم و هر که تو را لعنت کند [ و با تو دشمنی ورزد] ملعون [و دور از رحمت من] میشود . و سپس فرمود: همانا نام مبارک او محمّد است. آن وقت همه مردم [که در اطراف یسوع بودند] با صدای بلند گفتند: ای خدا! پیامبر خود را به سوی ما بفرست. ای محمّد! خیلی زود برای خلاص جهان [از ظلم و فساد] بیا. [انجیل برنابا 18:97]»
ج/1 – در انجیل برنابا مینویسد: «چون آدم و حوا از بهشت بیرون شدند، مشاهده کردند که بالای دروازهی بهشت نوشتهاند: «لا اله الّا الله محمد رسول الله.» (انجیل برنابا، 41 / 33)
ج/2 – در انجیل یوحنا از قول حضرت مسیح علیهالسلام نقل شده: «لیکن من راست میگویم به شما که شما را مفید است که اگر من نروم پارقلیط نزد شما نخواهد آمد. اگر بروم او را نزد شما خواهم فرستاد.» (انجیل یوحنا، 16 / 7 و 8)
توضیح: کلمه پارقلیط (سریانی) ترجمه از اصل یونانی «پریکلیطوس» است که به معنی بسیار ستوده و بینهایت نامدار است و در عربی به محمد و احمد ترجمه میشود. (بشارات عهدین، ص 222)
دائرةالمعارف بزرگ فرانسه (ج 23، ص4174) در این باره آمده است:
«محمد(ص) مؤسس دین اسلام و فرستاده خدا و خاتم پیامبران است، کلمه محمد به معنی بسیار حمد شده است و از ریشه مصدر (حمد)، که به معنای تمجید و تجلیل است، مشتق گردیده. بر حسب تصادف عجیب نام دیگرى، که از همان ریشه حمد است مترادف کامل لفظ محمد میباشد و آن احمد است که احتمال قوی میرود؛ عیسویان عربستان آن لفظ را برای تعیین فارقلیط به کار میبردند. احمد، یعنی بسیار ستوده شده و بسیار مجلل، ترجمه لفظ پاراکلیتوس است که اشتباهاً لفظ پریکلیویس را جای آن گذاردند؛ به این ترتیب نویسندگان مذهبی مسلمان مکرر گوشزد کردهاند که مراد از این لفظ، بشارت ظهور پیامبر اسلام است؛ قرآن مجید نیز به طور علنی در آیه شگفتانگیز سوره «صف» به این موضوع اشاره می کند.»
در انجیلهای فارسی کنونی نیز کلمه «پارقلیطا» را از «پارقلیطوس» گرفته و به معنی «تسلی دهنده» بکار برده اند: در فصل 14 انجیل یوحنا آمده است: «اگر مرا دوست دارید احکام مرا نگاه دارید و من از پدر سؤال می کنم، و «تسلی دهنده»«پارقلیطا» دیگر به شما عطا خواهد کرد تا همیشه با شما بماند... این سخنان را به شما گفتم وقتی با شما بودم لیکن «تسلی دهنده» یعنی روح القدس که پدر او را به اسم من می فرستد او همه چیز را به شما تعلیم خواهد داد، و آنچه به شما گفتم به یاد شما خواهد آورد».
ج) توضیح معجزه
معنای معجزه:
«معجزه امری است خارق العاده[2] از جانب خداوند که به دست پیامبر صورت میگیرد و همراه با مبارز طلبی و ادعای پیامبری همراه است؛ قابل تعلیم و تعلم نیست و دیگران از انجام یا ابطال آن ناتوان هستند».
انواع معجزه
فعلی: مانند زنده کردن مرده، شفا دادن بیمار، اژدها شدن عصا
قولی: قرآن کریم
برای تحقیق:
تفاوت معجزه با کرامت چیست؟
تفاوت معجزه و ارهاص را بنویسید.
چرا انسانها هیچگاه نمیتوانند مانند قرآن بیاورند؟
[1] آیات دیگری نیز در قرآن به این معنا اشاره میکند. مانند آیه«الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِیَّ الْأُمِّیَّ الَّذِی یَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِیلِ یَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّباتِ وَ یُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبائِثَ وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِی کانَتْ عَلَیْهِمْ فَالَّذِینَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِی أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (اعراف/157)»
أو نیز «َ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُمْ آیَةً أَنْ یَعْلَمَهُ عُلَماءُ بَنِی إِسْرائِیلَ (شعرا/197)آیا همین نشانه براى آنها کافى نیست، که علماى بنى اسرائیل به خوبى از آن آگاهند.»
[2]. معجزه برخلاف قانون علیت نیست، بلکه تنها برخلاف چیزی است که ذهن بشر به آن عادت کرده است. مثل اینکه ذهن عادت کرده است که هر فرزندی پدر داشته باشد، اما عیسی علیه السلام از مادری متولد شد که شوهر نداشت. این معجزه الهی، خرق عادت است ولی خلاف قانون علیت نیست که هر پدیدهای علت دارد. بالاتر از آیه تولد عیسی، تولد حضرت آدم است که نه پدری داشت و نه مادری. (بررسی بیشتر کتب کلامی اسلامی و فلسفه دین جان هیک).